انعکاس خود باوری در رفتار افراد

انعکاس خود باوری در رفتار افراد

اینکه انسان چه اندازه خود را می‌شناسد و خود را می‌پذیرد، در رفتار و عملاو منعکس می‌شود. رفتارهایی که فرد از خود در زمینه‌های مختلف نشان می‌دهدنشانگر درجات خود باوری او است. البته گاهی افراد به خود باور های کاذبینیز دچار می‌شوند که از لحاظ شدت پافشاری آنها در برخی ویژگی ها قابلتشخیص است. مثل کسی که توان انجام کاری را به تنهایی ندارد و عملا نیزچنین چیزی ممکن نیست، ولی مصرانه خود را توانمند به انجام آن می‌داند. درهر حال داشتن درجات متعادلی از ویژگی های زیر نشان از خودباوری خوب و مؤثردر فرد دارد.

استقلال عمل

در مورد مسائلی که مربوط به زندگیشخصی است با استقلال بیشتری عمل می‌کند. به دیگران وابسته نیست مگر درزمانی که چنین ارتباطی با دیگران با انجام عملی لازم و ضروری باشد. چنین فردی می‌داند که در امور زندگی خود بایستی خود عمل کند و شخصا فعالیت هایشرا انجام دهد و همچنین می‌داند که برخی فعالیت ها نیاز به همکاری دیگراندارند. اما فردی که دارای خود باوری بسیار پائین است مستقل عمل نمی‌کند،وابسته به دیگران است و حتی شاید در مسائل کاملا شخصی احتیاج به دخالتدیگران داشته باشد. فردی با خود باوری کاذب حتی در اموری که نیاز به همکاری دیگران دارند نیز تمایل به استقلال عمل دارد.

مسئولیت پذیری

خودباوری خوب موجب می‌شود فرد مسئولیت پذیر باشد. مسئولیت های مختلف را درزندگی دور و بر خود می‌پذیرد، حال این مسئولیت می‌تواند شامل اموری جزئیمثل شستن ظروف یا نظافت منزل باشد، یا مسئولیت های بزرگتر در گروه های کلاسی، مدرسه یا گروه های ورزشی و ... چنین فردی بی تفاوت نیست و قبلا ازتوصیه دیگران اغلب اقدام به عمل می‌کند. نقش و حضور این افراد و مسائلمختلف زندگی و جامعه کاملا پر رنگ است.

استقلال فکر

افراد خودباور خودشان تصمیم می‌گیرند، فکر می‌کنند و مسیر فکری خود را در زمینه‌هایمختلف تعیین می‌کنند. بر اساس خط مشی فکری خود به امور زندگی پاسخ می‌دهندو به راحتی از افکار و عقاید دیگران تبعیت نمی‌کنند، مگر اینکه با تحلیل وبررسی آن افکار را در جریان فکری خود بپذیرند و ادغام کنند.

آگاهی از ویژگیهای مثبت و منفی خود

افرادخودباور پیچ و خم شخصیت و درون خود را بررسی می‌کنند و به همان اندازه که می‌دانند کاستی هایی دارند و باید به فکر جبران آنها باشند. ویژگی خوب وکامل خود را همواره مد نظر دارند، به آنها افتخار می‌کنند و همواره مقابلچشم خود دارند. افرادی با خودباوری ضعیف شناخت خوبی از خود ندارند وآگاهی کاملی از ویژگی های خود ندارد و این ابهام موجب می‌شود ضعف ها وویژگی های منفی را گسترش داده و باور خود را در مورد خود خدشه دار سازد.

دوری از تقلید

افرادخود باور خود را به همان شکل که هستند می‌پذیرند، بنابراین کمتر از افرادخودباور پائین اقدام به تقلید از دیگران در زمینه‌های مختلف می‌کنند. دوست دارند به همان شکل و قیافه خودشان باشند و افکار خود را داشته باشند،تمام مسائلی که به آن ها مربوط می‌شود را نیز به همان شکل باور دارند و می‌پذیرند. مثلا خانواده، شغل و ... بنابراین به دنبال این نیستند که ازکارهای دیگران تقلید کنند و یا مثل آنها باشند.

موفقیت در زمینه‌های مختلف زندگی

افرادخودباور شناخت صحیحی که از خود دارند بهتر از بقیه به پرورش تونایی ها واستعدادهای خود می‌پردازند و آنها را در جهت درست هدایت می‌کنند. بنابرایناز صرف انرژی برای استعدادهایی که ندارند، خودداری می‌کنند و در عوض باتوجه و گسترش دادن استعدادهایی که دارند موفقیت های بیشتری را شامل خودمی‌کنند. فرد خودباوری که می‌داند استعداد هنری ندارد، وقت و انرژی خودرا صرف کسب هنر نمی‌کند و مثلا اگر می‌داند در زمینه تجارت یا تحصیل و ... استعدادهایی دارند به پرورش آن ها اقدام می‌کند و در آن زمینه موفق و موفق تر می‌شود.

شکل گیری خود باوری

خود باوری افراد نیز مثلبسیاری از ویژگی های دیگر جسمی و روانی فرد از دوران کودکی شروع به رشد وشکل گیری می‌کند. خانواده اولین محیطی است که نقش مهم خود را در خود باوریکودک ایفا می‌کند. والدین خود باور، فرزندان خود باور تربیت می‌کنند. والدینی که کودک خود را با تمام ویژگی هایی که دارد و به همان صورتی که هستمی‌پذیرند، فرد خودباوری را برای آینده تربیت می‌کنند. گذشته از خانواده وتآثیرات پیچیده ای که روی خود باوری کودک دارند، محیط های دیگر مثل محیط دوستان و همسالان، مدرسه، محیط شغلی و ... نیز خود باوری فرد را تحتتأثیر قرار می‌دهند.

با وجود تأثیری که این ویژگی فرد از محیط خودمی‌پذیرد، اما این به معنی عدم تأثیر فرد روی خودباوری خود نیست. بهعبارتی فرد بزرگسال به راحتی می‌تواند درجه خودباوری خود را از خویش تغییردهد. اجازه دهد تأثیرات محیطی به کاهش آن اقدام کنند یا با مقاومتی که ازخود نشان می‌دهد دائما در تلاش برای افزایش خودباوری خود باشد.